زبان روسی برخلاف زبانهای غربی از نظر صدا و ساختار از هم متمایز است. در حالی که بسیاری از گویشهای اروپایی بر پایه زبان لاتین بنا شده اند ، روسی منحصر به فرد است و دارای حروف مصوت و چند صامت اضافی است و تلفظ مخصوص به خود را دارد. زبان روسی همراه با اوکراینی و بلاروسی شاخه شرقی خانواده زبان های اسلاوی را تشکیل می دهد.
فقط حدود 200000 کلمه در زبان روسی وجود دارد. این تعداد از قرن نوزدهم تاکنون ، که فقط 50،000 الی 100،000 کلمه در فرهنگ لغت ثبت شده ، افزایش شدید داشته است. این تعداد در مقایسه با زبان انگلیسی که بیش از 1،000،000 کلمه را تشکیل می دهد بسیار کم است. روس ها در واقع تعداد بسیار کمی از این کلمات را به کار می برند و متوجه خواهید شد که به همین دلیل بسیاری از کلمات بیش از یک معنی دارند.
مروری بر تاریخچه
آنچه که در مورد ریشه زبان روسی بدست امده ریشه در تلاش مورخان و زبان شناسان برای کاوش رمزورازهای گذشته است. تقریباً در حدود 3500 تا 2500 سال قبل از میلاد افرادی که به زبانی معروف به هندواروپایی صحبت می کردند (یک خانوادهٔ زبانی متشکل از چند صد زبان و گویش هم ریشه است و بیشتر زبانهای مردمان قارهٔ اروپا، آسیای میانه و شبه قاره هند از همین خانواده زبانی هستند. این خانواده در گذشته آریایی نامیده می‌شد.) به تدریج شروع به تشکیل جوامع گویشی و جدا شدن از یکدیگر کردند. همانطور که قبایل هندواروپایی به غرب و شرق منتقل شدند ، قبایل اسلاوی از دیگر قبایل جدا شدند و زبان خود را توسعه دادند ، كه در اواسط قرون وسطی به عنوان اسلاوی مشترک یا پروتواسلاوونی شناخته می شود. این قبایل در قلب اروپای شرقی امروزی ساکن شدند و قرنها به استفاده از اشکال گویشی مختلف با یکدیگر ادامه دادند.
تقریباً در 500 سال بعد از میلاد این مردمان به گروه های غربی ، شرقی و جنوبی جدا شدند. آنهایی که به شرق رفتند در نزدیکی رودخانه دنیپر در منطقه اوکراین کنونی ساکن شدند. در این مورد نمیتوان به طور قاطع سخن گفت چرا که به دلیل کمبود سوابق مکتوب ،اولین اطلاعات دقیق تاریخی در مورد اسلاوهای شرقی مربوط به قرن 9 است . در این زمان ، طبق سوابق قدیمی از منابع مختلف ، قبایل شرقی اسلاوها به عنوان قوم آنتس شناخته می شدند. منشأ اصطلاحات “اسلاوی” و “اسلاونیک” مشخص نشده است.
از ان زمان تا امروز ، زبان اسلاوی شرقی یا روسی قدیم به سه گروه گویش اصلی دیگر تقسیم شد که امروزه به اوکراینی ، بلاروسی و روسی معروف است. گرچه نظریات متفاوتی در مورد تقویم زمانی این تغییرات وجود دارد ، اما شواهدی مبتنی بر سوابق کتبی حاکی از ظهور اوکراین پس از 950 میلادی میباشد. با این وجود ، به دلیل پیچیدگی های سیاسی مختلف ، تا سال 1906 بود که اوکراینی رسماً به عنوان زبان جداگانه ای شناخته شد.
تاریخ مطرح شدن زبان بلاروسی در نوع خود ساده تر است. چرا که تا قبل از انقلاب روسیه در تاریخ 1917 که مردم بلاروس آگاهانه خود را مستقل اعلام کردند و برای خود یک زبان ادبی مبتنی بر گویشهای جنوب غربی منطقه مینسک ایجاد کردند ، از یک زبان مستقل صحبت نمی شد.
اگرچه این دو گویش روسی قدیم امروزه به عنوان زبانهای متمایز شناخته شده اند اما صدها گویش دیگر شامل بخشی از منطقه جغرافیایی گسترده ای است که در ان روسی صحبت می شود. این منطقه جغرافیایی اکنون از کونینگسبرگ (کالینینگراد) تا دیومدس در تنگه برینگ و از قطب شمال تا مرزهای ایران گسترش می یابد.
زبان روسی و دیگر زبانهای اسلاوی شرقی (اوکراینی ، بلاروسی) تا اواخر قرن 13 تا قرن 16 تفاوت محسوسی از یکدیگر نداشتند. به طور کلی اصطلاح روسی قدیم به زبان مشترک اسلاوی شرقی که در آن زمان استفاده می شد ، گفته می شود.
الفبای روسی در سال 1708 در زمان پیتر کبیر به شکل فعلی خود دست یافت.
تولستوی ، داستایوسکی ، گوگول و الكساندر پوشكین شاعردر طول قرن نوزدهم تأثیر بسزایی در پیشرفت بعدی این زبان داشت. نوشته های انان با تلفیق سبک های محاوره ای و اسلاوی کلیسا ، به بحث و جدال قابل توجهی که در مورد بهترین سبک زبان برای مصارف ادبی ایجاد شده بود پایان داد.
کشورهایی با زبان روسی
260 میلیون نفر در سراسر جهان به زبان روسی صحبت می کنند ، از جمله 137 میلیون نفر در روسیه. این زبان ، زبان رسمی روسیه ، بلاروس ، قزاقستان ، قرقیزستان و در بسیاری از کشورهای شوروی سابق مانند آذربایجان ، استونی ، گرجستان ، لتونی ، لیتوانی ، مولداوی ، تاجیکستان ، ترکمنستان و ازبکستان به عنوان یک زبان غیر رسمی در نظر گرفته می شود. همچنین تعداد قابل توجهی از روس زبانان در قبرس ، فنلاند ، مجارستان ، مغولستان ، لهستان ، چین ، ایالات متحده و اسرائیل وجود دارند.
خط نوشتاری روسی
خط روسی ،سیریلیک یا آزبوکا نام دارد که در قرن 9 میلادی در زمان اولین امپراتوری بلغارستان توسعه یافته است که همچنین سومین خط شناخته شده اتحادیه اروپا در سال 2007 شد.
الفبای روسی
الفبای سیریلیک 33 حرف دارد. 10 مصوت ، 21 صامت و 2 حرف بدون صدا. می توان آن را با حروف بزرگ ، حروف کوچک و حروف خطی سیریلیک نوشت.
الفبای سیریلکی نام خود را مدیون مبلغ بیزانسی قرن 9 سنت سیریل است ، که به همراه برادرش ، متدیوس ، اولین الفبای اسلاوی را ایجاد کرد تا متون مذهبی یونانی را به اسلاوی ترجمه کند. بر اساس همین الفبا است که الفبای سیریلیک در امپراتوری اول بلغارستان در طول قرن 10 میلادی توسط پیروان آنها ، که به عنوان قدیسین آراسته شدند ، توسعه یافت.
صامت ها:
دو صامت Ъ ъ و Ь ь بدون صدا هستند و تلفظ نمیشوند و نشان دهنده چگونه تلفظ کردن حرف قبل از خود هستند.
مصوت ها:
انواع گویش ها
گویشهای روسی به گروه های شمالی ، گروه جنوبی و گروه مرکزی تقسیم می شوند. گروه شمالی از پترزبورگ به طرف شرق سیبری گسترش می یابد، گروه جنوبی در بیشتر مناطق مرکزی و جنوبی روسیه است و گروه مرکزی بین شمال و جنوب است. روسی مدرن ادبی مبتنی بر گویش مرکزی مسکو است که اساساً دارای سیستم صامت گویش شمالی و سیستم مصوت گویش جنوبی است. تفاوت این سه گویش نسبت به گویش های بیشتر زبانهای اروپایی دیگر کمتر است.
برخی از ویژگی های زبان روسی
# فضانوردان به عنوان بخشی از آموزش خود باید زبان روسی را بیاموزند و سیستم رایانه ای ایستگاه بین المللی فضایی هم از انگلیسی و هم از روسی استفاده می کند.
# چند کلمه انگلیسی ریشه روسی دارند عبارت اند از بلشویک ، کیهان نورد ، ماموت ، ، سماور ، اسپوتنیک ، تایگا ، تزار ، اوشانکا و ودکا است.
# نام های میانی روسی نام مستعار هستند و از نظر جنسیت متفاوت هستند. پسوند ovich یا evich برای پسران و ovna یا evna برای دختران اضافه می شود. بنابراین ، اگر آقای ایوان یک پسر داشته باشد ، نام میانی یا نام خانوادگی وی ایوانوویچ یا ایوانویچ خواهد بود و اگر او یک دختر داشته باشد ، او ایوانوونا یا ایواننا خواهد بود و به دنبال آن نام خانوادگی. جالب اینجاست که نام های خانوادگی در قرن 18 در روسیه ظاهر شدند.
# روسی یکی از شش زبان رسمی مورد استفاده در سازمان ملل است. بقیه زبان ها شامل چینی ، اسپانیایی ، فرانسوی ، عربی و انگلیسی هستند. زبان عربی با درخواست ویژه ای اضافه شد ، ولی دیگران زبانها ، کشورهای موسس سازمان ملل هستند.
# فعل “بودن هنگام صحبت به روسی در زمان حال استفاده نمی شود. در عوض معمولاً برای تعیین گذشته یا آینده استفاده می شود. مثلا در جمله انگلیسی “I am a student” در روسی به شکل “I student” می شود.
# کلمه “آلمانی” در روسی неме́цкий (nemetski) است که به معنی “کسانی که نمی توانند صحبت کنند” است. ریشه این کلمه از کلمه روسی به معنای “بی صدا” ریشه می گیرد ، که اتفاقاً به معنی “احمق” و “بی خاصیت” نیز است. “Hемецкий” در اصل کلمه ای بود که برای همه خارجیانی که نمی توانستند روسی صحبت کنند ، استفاده می شد ، با این حال بیشتر خارجی ها در آن زمان آلمانی بودند و نام آلمانی ها با آن ماندگار شد.
نتیجه
زبان روسی جز هشت زبان رایج در دنیا است و مردم بسیاری از ان استفاده میکنند بعضی به عنوان زبان مادری و بعضی دیگر به عنوان زبان کاربردی.
یادگیری زبان روسی قطعا با تلاش و همت کار آسانی است و به سختی و نگارش زبان ژاپنی نخواهد بود. پس اگر میخواهید فضانورد بشوید یا یک توریست ، پیشنهاد ما به شما یادگیری زبان روسی است. زبانی که نحوه گفتار آن با نحوه نگارش آن یکی است که یادگیری را برای علاقه مندان اسان می کند.